Besluit Activiteiten Leefomgeving
Koelinstallaties in Besluit Activiteiten Leefomgeving
Met de inwerkingtreding van het Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL) op 1 januari 2024 zijn er veranderingen opgetreden in de regelgeving voor koelinstallaties die gebruikmaken van natuurlijke koudemiddelen zoals kooldioxide, koolwaterstoffen en ammoniak. Wat betekent de overgang van het Activiteitenbesluit milieubeheer (Ab) en de Activiteitenregeling milieubeheer (Ar) naar het nieuwe BAL?
Activiteitenbesluit (tot 1-1-2024) en Activiteitenregeling (tot 1-1-2024)
Onder het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling waren specifieke voorschriften van kracht voor:
- koelinstallaties met meer dan 10 kg kooldioxide;
- koelinstallaties met meer dan 5 kg en ≤ 100 kg koolwaterstoffen;
- koelinstallaties met meer dan 10 en ≤ 1500 kg ammoniak.
Artikel 3.16d van het Activiteitenbesluit Milieubeheer bevatte de gedetailleerde eisen en normen waaraan deze installaties moesten voldoen, met als voornaamste doel het minimaliseren van risico’s voor de omgeving en het voorkomen van ongewone situaties. Een van die eisen was een jaarlijkse controleverplichting door personen met een vakbekwaamheidscertificaat.
Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL) vanaf 1-1-2024
Met de introductie van het BAL zijn er enkele veranderingen opgetreden in de voorschriften voor koelinstallaties. De grenzen uit het Activiteitenbesluit blijven gehandhaafd; 10 kg CO2, 5 kg koolwaterstoffen, 10 kg ammoniak.
Doelvoorschriften
Het BAL introduceert doelvoorschriften voor koelinstallaties in plaats van specifieke voorschriften. De exploitant (gebruiker) is verantwoordelijk voor het beheren en onderhouden van de installatie om veilig functioneren, snel en veilig uit bedrijf nemen, en het voorkomen van onveilige situaties te waarborgen. Voor koolwaterstoffen en kooldioxide is artikel 4.435 van toepassing, voor ammoniak 4.436.
Om aan deze doelvoorschriften te kunnen voldoen verwijst het BAL naar de normen NPR 7600 (2020) en NPR 7601 (2020) en PGS13 versie 1.0 (september 2021).
- Bij een koelinstallatie met koolwaterstoffen moet deze voldoen aan de eisen van NPR 7600, hoofdstuk 7, met uitzondering van paragraaf 7.6, en hoofdstuk 8, met uitzondering van de paragrafen 8.3 en 8.6.
- Bij een koelinstallatie met kooldioxide moet deze voldoen aan de eisen van NPR 7601, paragraaf 5.7 en de hoofdstukken 7 en 8, met uitzondering van de paragrafen 8.3 en 8.6.
Veelgestelde vragen
-
Hoe kom ik aan een vakbekwaamheidscertificaat?
Het certificaat wordt afgegeven in opdracht van NVKL. De certificeringsregeling is door NVKL ondergebracht bij DNV als certificerende instelling. Het vakbekwaamheidscertificaat kan behaald worden bij opleidingscentrum GO°. Meer informatie is te vinden op www.opleidingscentrum-go.nl.
-
Moet ik een logboek bijhouden n.a.v. de keuringsplicht en mag dit digitaal?
In het Besluit Activiteiten Leefomgeving is de eis opgenomen dat een logboek van de koelinstallatie aanwezig is. De toezichthouder kan op grond hiervan beoordelen of de verplichte keuringen vanuit het Besluit Activiteiten Leefomgeving en het Warenwetbesluit drukapparatuur, het jaarlijks onderhoud en de eventueel noodzakelijke reparaties zijn uitgevoerd. Enkel digitale toegang tot een logboek is toegestaan. Voorwaarde is wel dat het logboek te allen tijde op locatie geraadpleegd moet kunnen worden. Dus ook tijdens een storing of buiten kantooruren.
-
Waarom zijn er voor ammoniak, koolwaterstoffen en kooldioxide aparte richtlijnen?
De natuurlijke koudemiddelen zijn in drie verschillende richtlijnen opgenomen, omdat de risico’s per koudemiddel verschillen. Zo is ammoniak giftig, werkt kooldioxide verstikkend en zijn koolwaterstoffen brandbaar en explosief. Andere risico’s vragen om andere maatregelen en dat verklaart de scheiding.
-
Bestaat er, net als bij F-gassen, bedrijfscertificering om te mogen werken met natuurlijke koudemiddelen?
Nee, momenteel bestaat er geen bedrijfscertificering, maar enkel en alleen persoonscertificering.
-
Hoe is de certificeringsplicht, zoals omschreven in het Besluit Activiteiten Leefomgeving, geregeld?
Het Warenwetbesluit en de Regeling Drukapparatuur geven uitvoering aan de verplichte certificering van personen die handelingen verrichten aan installaties waarin natuurlijke koudemiddelen zijn toegepast. De eisen die worden gesteld staan beschreven in de PGS13 (ammoniak), NPR7600 (koolwaterstoffen) en NPR7601 (kooldioxide). De certificeringsregeling is door NVKL ondergebracht bij InstallQ als certificerende instelling.
-
Wat houdt de keuringsplicht in?
De koelinstallatie dient ten minste een maal per jaar gecontroleerd te worden op veilig functioneren door een competent persoon met een vakbekwaamheidscertificaat, zoals bedoeld in PGS 13 (ammoniak), NPR 7600 ( koolwaterstoffen) of NPR 7601 (kooldioxide). In het Besluit Activiteiten Leefomgeving zijn in artikel 3.16 voorschriften opgenomen voor de keuring. Daarnaast moeten bedrijven met een koelinstallatie de keuringsrapporten en schriftelijke bewijzen van het onderhoud bewaren.
Maar er is toch al een keuringsplicht vanuit het Warenwetbesluit Drukapparatuur?
Dat klopt. Echter, de keuringseisen uit het Besluit Activiteiten Leefomgeving gelden aanvullend op het in het Warenwetbesluit Drukapparatuur verplichte keuringsregime. Ze vormen gezamenlijk een voldoende waarborg voor een veilig gebruik van koelinstallaties. -
Waarop is het Besluit Activiteiten Leefomgeving van toepassing?
In het Besluit Activiteiten Leefomgeving zijn voorschriften opgenomen voor koelinstallaties:
- met een inhoud van ten minste 10 kilogram koolstofdioxide;
- met een inhoud van ten minste 5 kilogram koolwaterstoffen;
- met een inhoud van ten minste 10 en ten hoogste 1500 kilogram ammoniak.
-
Wat is een natuurlijk koudemiddel?
Natuurlijke koudemiddelen zijn koolstofdioxide, ammoniak en koolwaterstoffen. Ze onderscheiden zich van de koudemiddelen die bekend staan als gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaag-afbrekende stoffen (i.e. synthetische koudemiddelen).
