De Europese Richtlijn inzake ecologisch ontwerp (Richtlijn 2009/125/EG) stelt ecologische normen vast voor energie verbruikende producten in de lidstaten van de Europese Unie. Het omvat 26 productgroepen (zogenaamde LOT’s) , die bijdragen aan de uitstoot van grote hoeveelheden broeikasgassen. Voor deze productcategorieën zijn er  verordeningen met daarin specifieke minimum eisen op het gebied van energieprestaties. De richtlijn is voor wat betreft onze sector vooralsnog met name belangrijk voor producenten, importeurs en toeleveranciers van koel- en klimaatapparatuur.

Voor een aantal productgroepen is een energielabel verplicht. Wanneer je een in de EU gevestigde fabrikant, een importeur of een gemachtigde van een niet-EU-fabrikant bent, moet je het volgende doen voordat je een product in de EU in de handel brengt:

• alle producten waarvoor een energielabel vereist is, registreren in de Europese productendatabank voor energie-etikettering (EPREL);
• ervoor zorgen dat elk apparaat dat je verkoopt waarvoor het vereist is, een energielabel draagt;
• de etiketten en het productinformatieblad gratis aan dealers verstrekken;
• ervoor zorgen dat etiketten zo worden aangebracht dat ze zichtbaar en leesbaar zijn in winkels en voor online verkoop.

De verordeningen voor Ecodesign en Energy labelling, per productgroep zijn hier terug te vinden.

In 2012 is de Europese Energie-Efficiency Richtlijn (2012/27/EU) (EED) vastgesteld. Deze richtlijn heeft tot doel om het verbruik van energie in heel Europa te verminderen. Richtlijn 2012 schreef voor dat de EU in 2020 20% meer energie-efficiëntie moest behalen, maar op grond van richtlijn 2018/2002 is het streefcijfer verhoogd tot 32,5% in 2030.

Voor veel grote ondernemingen geldt de EED energie-auditplicht. Je bent audit plichtig als de volgende criteria van toepassing zijn:

• als bij je bedrijf meer dan 250 medewerkers (250 fte) werken of;
• jouw bedrijf een jaaromzet heeft van meer dan 50 miljoen en daarnaast een jaarlijks balanstotaal van meer dan 45 miljoen (van de hele onderneming, inclusief partner- en verbonden ondernemingen).

Als audit plichtig bedrijf moet je elke vier jaar een audit uitvoeren en de resultaten rapporteren aan de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

De PGS15 (Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen) beschrijft richtlijnen over de manier van (tijdelijke) opslag van verpakte gevaarlijke stoffen met betrekking tot brandveiligheid, arbeidsveiligheid en milieuveiligheid. Hieraan ten grondslag liggende wetgeving is onder andere de ADR, de REACH en het Activiteitenbesluit. De PGS15 is in 2005 opgesteld en in 2016 voor het laatst geactualiseerd.

Opslag van gasflessen

Een van de onderwerpen van de PGS15 is de opslag van gasflessen, met en zonder inhoud. De voorschriften voor gasflessen wijken af van die van andere verpakkingen vanwege de bijzondere gevaareigenschappen. De eisen, beschreven in hoofdstuk 3 en 6 van de PGS15, gelden voor flessen met een waterinhoud van meer dan 125 liter en hebben betrekking op:

• opslag in de daarvoor bestemde opslagvoorzieningen;
• positionering en etikettering van gasflessen;
• aanwezigheid en kwalificatie van personeel.

De handhavingsmaatregelen vanuit gemeente en provincie bestaan onder meer uit het opleggen van een last onder dwangsom/bestuursdwang en het intrekken van een verleende omgevingsvergunning.

Op 21 juli 2011 is de Europese Richtlijn 2011/65/EU betreffende de beperking van het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur in werking getreden. De eerste Richtlijn over gevaarlijke stoffen in apparatuur is bekend geworden onder de naam RoHS Directive. De afkorting RoHS komt van het Engelse Restriction of Hazardous Substances. Omdat de afkorting RoHS bij bedrijven bekend is, zal de vorige Richtlijn worden aangeduid als RoHS I en de huidige als RoHS II.

Nederland heeft RoHS II op 2 januari 2013 omgezet in de Nederlandse wetgeving via de “Regeling gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur” nr. IENM/BSK-2012/218548 van 11 december 2012.

ROHS II is van toepassing op de volgende productgroepen van elektrische en elektronische apparaten (EEA):

1. grote huishoudelijke apparaten
2. kleine huishoudelijke apparaten
3. IT- en telecomapparatuur
4. consumentenapparatuur
5. verlichtingsapparatuur
6. elektrisch en elektronisch gereedschap
7. speelgoed, ontspannings- en sportapparatuur
8. medische hulpmiddelen
9. meet- en regelapparatuur met inbegrip van industriële meet- en regelapparatuur
10. automaten
11. andere EEA die niet onder een van de bovenstaande categorieën valt

Groep 11 zorgt ervoor dat vanaf 22 juli 2019 vrijwel alle EEA onder RoHS II valt.

De Europese Richtlijn Renewable Energy Directive (RED) (2009/28/EG) is een richtlijn ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen. De richtlijn stelt eisen aan installatiebedrijven en personeel. In de richtlijn zijn ook artikelen opgenomen die gevolgen hebben voor de leveranciers in de sector.

Voor onze sector is vooral artikel 14, paragraaf 3 van belang. Hierin is bepaald dat elke lidstaat een certificering of een gelijkwaardige diplomaregeling moet invoeren uiterlijk op 31 december 2012 voor installateurs van warmtepompen. In Nederland zijn de eisen voor deze persoonscertificering vastgelegd in de BRL6000.

Voor wat betreft de grondgebonden warmtepompsystemen is door het ministerie van I&M de AMvB bodemenergie gepubliceerd waarin alle zaken rond vergunningen, meldingen, bedrijfscertificeringen en persoonscertificeringen zijn geregeld. De eisen voor de bedrijfs- en persoonscertificeringen zijn vastgelegd in de BRL6000 en 11000.

De richtlijn is herzien in 2018 ((EU) 2018-2001) en stelt een nieuw bindend streefcijfer voor hernieuwbare energie voor de EU voor 2030 vast van ten minste 32%.

REACH is een verordening van de Europese Unie (EU) om de gezondheid van de mens en het milieu beter te beschermen tegen de risico’s die chemische stoffen kunnen opleveren. Daarnaast om alternatieve methoden te bevorderen voor de gevarenbeoordeling van stoffen met als doel het aantal dierproeven te verminderen. De verordening werd van kracht op 1 juni 2007. De letters REACH staan voor Registratie, Evaluatie, Autorisatie (en restricties van) Chemische stoffen.

Je moet volgens de wet als (MKB)-bedrijf aan alle verplichtingen van de REACH-verordening voldoen. Zo moet je onder andere de risico’s beheersen en identificeren van de stoffen die je in de EU vervaardigt of in de handel brengt. Jouw rol is afhankelijk van jouw stof. Aan elke rol zijn weer andere verplichtingen verbonden. Doe je dit niet, dan kun je een boete krijgen.

De Europese Commissie heeft de Europese Richtlijn voor machines goedgekeurd op 17 mei 2006 en gepubliceerd op 9 juni 2006. Deze Europese wet bevat eisen waaraan machines bestemd voor de Europese markt moeten voldoen. De richtlijn bevat een groot aantal veiligheids- en gezondheidseisen en een klein aantal administratieve eisen. Alle lidstaten van de Europese Unie zijn verplicht de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving. In Nederland is dat gedaan in de vorm van het Warenwetbesluit machines.

De richtlijn is gericht tot de fabrikant van de machine

Dit houdt in dat fabrikanten verplicht zijn de eisen uit de richtlijn toe te passen. Kopers van machines hebben recht op een gebruikshandleiding, een Conformiteitsverklaring en een CE-markering op de machine. De CE-markering op een machine houdt niet in dat de machine gekeurd is. Keuringen zijn slechts in een paar gevallen vereist. Met het aanbrengen van de CE-markering op een machine verklaart de fabrikant dat zijn machine voldoet aan de van toepassing zijnde richtlijnen. Behalve de Machinerichtlijn kan dit bijvoorbeeld zijn de EMC-richtlijn, de Richtlijn drukapparatuur en/of de ATEX-richtlijn.

Teneinde er voor te zorgen dat fabrikanten veilige machines op de markt brengen zijn zij door middel van de Richtlijn productaansprakelijkheid volledig aansprakelijk voor de veiligheid en gezondheid van hun machine. Bij afwijking van de eisen van een richtlijn kunnen er sancties worden opgelegd, variërende van boetes tot het van de markt laten halen van de machine.

Machinerichtlijn

De Machinerichtlijn is van toepassing op machines, verwisselbare uitrustingsstukken, veiligheidscomponenten, hijs- en hefgereedschappen, kettingen, kabels en banden, verwijderbare mechanische overbrengingssystemen en niet voltooide machines (de zgn. halffabricaten).

De Richtlijn WEEE regelt de inzameling, recycling en financiering van afgedankte elektrische apparaten in Europa. 

Lees verder

Het belangrijkste doel van deze Europese verordening is de uitfasering van ozonlaag afbrekende stoffen. Voor onze sector betreft dit de chloorhoudende (H)CFK koudemiddelen. De uitfasering bevindt zich in de laatste fase waarbij, na een verbod op nieuwbouw in 2001, het verbod op bijvullen met nieuw geproduceerde HCFK-koudemiddelen is het per 1 januari 2015 geheel verboden om koel- en klimaatinstallaties bij te vullen met HCFK’s. Dit geldt dus ook voor het bijvullen met gerecycleerde en geregenereerde HCFK’s.

Installaties die zijn gevuld met HCFK-koudemiddelen mogen overigens wel in bedrijf blijven na 1 januari 2015.

Nagenoeg alle NVKL-leden worden bijna dagelijks geconfronteerd met het vervoeren van koudemiddelen en andere industriële gassen (denk hierbij aan de gassen voor hardsolderen/lassen en stikstof). Voor het over de weg vervoeren van deze gassen in cilinders (maar ook in apparatuur) zijn in Europa regels afgesproken.

Hier vind je informatie waarin duidelijk staat omschreven waar je als bedrijf aan moet voldoen en hoe je zelf kunt bepalen of je bent vrijgesteld van vergunningen voor het over de weg vervoeren van genoemde gassen in jouw bedrijfsauto(’s).