Wet DBA: Belastingdienst hervat handhaving op schijnzelfstandigheid per 2025

De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) is een Nederlandse wet die in 2016 werd ingevoerd ter vervanging van de Verklaring arbeidsrelatie (VAR). Deze wet heeft als doel:

• Het bestrijden van schijnzelfstandigheid;
• Het verschaffen van meer zekerheid aan werknemers en werkgevers over de aard van hun arbeidsrelatie;
• Het verbeteren van de balans tussen de verantwoordelijkheden van opdrachtgevers en opdrachtnemers bij het beoordelen van hun arbeidsrelatie.

Handhaving

Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst weer volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat de fiscus controleert of zelfstandigen die werken voor opdrachtgevers niet feitelijk ‘verkapte’ werknemers zijn. In dat geval moet de werkgever alsnog loonheffingen afdragen.

Van een verkapt dienstverband kan sprake zijn, zelfs wanneer er formeel een zzp-constructie is, als de Belastingdienst de volgende drie criteria kan bewijzen:
1. Er is sprake van een (fictieve) dienstbetrekking;
2. Er is sprake van evidente schijnzelfstandigheid;
3. Er is sprake van opzettelijke schijnzelfstandigheid.

Beoordeling

De beoordeling vindt plaats op basis van diverse factoren, zoals:
1. De aard en duur van de werkzaamheden;
2. De mate van vrijheid bij het bepalen van werktijden en werkdagen;
3. De inbedding van het werk en de opdrachtnemer in de organisatie en bedrijfsvoering van de opdrachtgever;
4. De verplichting om het werk persoonlijk uit te voeren;
5. De wijze waarop het contract tot stand is gekomen;
6. De wijze waarop de beloning wordt vastgesteld en uitgekeerd;
7. De hoogte van de beloning;
8. Het commerciële risico dat de opdrachtnemer loopt;
9. De vraag of de opdrachtnemer zich als ondernemer gedraagt of kan gedragen in het economisch verkeer (bijvoorbeeld door middel van acquisitie, reputatieopbouw, fiscale behandeling, aantal opdrachtgevers, en de duur van opdrachten).

Beoordeel de afspraken die je met je zzp’er maakt aan de hand van deze criteria. NVKL biedt modelovereenkomsten aan die je kunt gebruiken.