Op weg naar de nieuwe F-gassencertificering in 2025

Aan het einde van 2024 blikken we graag even vooruit naar de nieuwe F-gassen en natuurlijke koudemiddelen persoonscertificering welke vanaf september 2025 beschikbaar zullen zijn.

Vanuit NVKL zijn we in 2023 al begonnen met de eerste voorbereidingen op weg naar een nieuwe persoonscertificering. Dit naast alle activiteiten die op Europees niveau rondom de nieuwe verordening al langere tijd in gang zijn gezet. In 2023 informeerden wij jullie al over het project ‘Leren en ontwikkelen voor een duurzame (koudemiddelen)transitie’ en het projecthuis wat hiervoor ingericht is. Tijdens de regiobijeenkomsten van 2023 en 2024 en het webinar van 30 september dit jaar, zijn deze uitgebreid aan de orde geweest. Binnen dit project zijn we eind 2023/begin 2024 gestart met werkgroepen, bestaande uit vertegenwoordigers van NVKL-lidbedrijven, het NVKL-bureau en Rijkswaterstaat (RWS), die zich bezig houden met een nieuw certificeringsproces, een nieuw toetsingsproces en het ontwikkelen van een leerplatform.

Leerplatform

Het leerplatform vordert gestaag. De eerste modules over algemene koudemiddelonafhankelijke kennis zijn klaar voor de tegenlezers. Eind januari zullen deze worden getest op gebruikersgemak. Daarna volgen nog de koudemiddelspecifieke modules voor F gassen, Koolwaterstoffen, CO2 en Ammoniak. Hier wordt door de werkgroepen nog hard aan gewerkt. Het online leerplatform wordt gemaakt door onze leermiddelenleverancier ATP en in Q1-2 2025 opgeleverd. Het leerplatform is voor iedereen tegen een redelijk tarief te gebruiken om zichzelf online voor te bereiden op de theorie-examens.

Daarnaast is een overlegstructuur met opleiders opgezet om hen te informeren over de stand van zaken voor wat betreft examens, praktijklocaties en om gezamenlijk leermiddelen te ontwikkelen die bij de cursussen kunnen worden gebruikt.

Certificeringsproces

De werkgroep heeft met Rijkswaterstaat (RWS) gewerkt aan een nieuw organisatiemodel en certificeringsproces. Een nieuwe stichting is in oprichting. Deze stichting beheert met RWS (als eigenaar van de regeling) de nieuwe examens. Onder deze stichting hangt een Gemeenschappelijke Examen Commissie (GEC), deze is onlangs gestart en is hard aan het werk met de eind- en toetstermen en outillagelijsten voor de praktijklocaties waar praktijkexamens worden opgeleverd. Naar verwachting is deze informatie gereed in januari 2025.

De nieuwe Beoordelingsrichtlijn voor de persoonscertificering (BRL200) wordt door RWS, in afstemming met NVKL, gemaakt. De conceptversie is binnenkort gereed en de definitieve versie kan naar verwachting in Q1 2025 worden gepubliceerd.

Toetsingsproces

De werkgroep heeft ten bate van een nieuw toetsingsproces een lijst met voorwaarden opgesteld, waar de nieuwe examinering aan moet voldoen. Ook heeft de werkgroep toetsingsprocessen uitgewerkt en inmiddels overgedragen aan de GEC. De uitgewerkte scenario’s hebben geleid naar een schematische ‘klantreis’ voor de kandidaat die vanaf september 2025 een examen gaat afleggen. Download hier de klantreis

Deze versie wordt door NVKL in Q1 2025 omgebouwd naar een online versie waarin je je eigen gegevens kunt invoeren en kunt zien welke route voor jou nodig is. Deze klantreis is ook toegelicht in het webinar van 30 september. De drie door RWS erkende exameninstellingen zullen gebruik gaan maken van één gezamenlijke itembank voor de theorievragen en praktijkopdracht. Deze itembank wordt in Q1 en Q2 van 2025 gevuld door een gezamenlijke inspanning van deskundigen.

De klantreis (schema) toegelicht:

Een kandidaat zal zich uiteraard voorbereiden. Dat begint met oriënteren welk examen de kandidaat moet afleggen om zijn/haar werkzaamheden te kunnen verrichten: A1, A2, B, C, D of E. Wanneer dat bekend is kan de voorbereiding beginnen. Een kandidaat die voor het eerst een examen gaat afleggen, raden wij altijd aan om een cursus te volgen waarin theorie en praktijk om veilig te kunnen werken met het koudemiddel uitgebreid aan bod komt. Daarnaast blijft het altijd mogelijk om cursussen te volgen om je theoretisch of praktisch voor te bereiden op een examen. De diverse opleiders in de branche zijn zich aan het voorbereiden op een aangepast aanbod.

Een kandidaat die zich vooral op de theorie wil voorbereiden kan dat doen via het eerder genoemde online leerplatform van NVKL. Uiteraard is het ook altijd mogelijk om je zelfstandig, op elke gewenste manier voor te bereiden op een examen. Het aanmeldproces kent een aantal stappen:

1. Er wordt een keuze gemaakt voor één van de door RWS erkende exameninstellingen (STEK, STE of PBNA)
2.  De exameninstelling zal controleren welke geldige, erkende, in CRT geregistreerde certificaten de kandidaat al in bezit heeft.
3. Voor het behalen van een nieuw A1, A2, B of C certificaat (zie overzicht in de klantreis) geldt dat de kandidaat altijd een online theorie examen via de exameninstelling moet afleggen.
4. Het aantonen van de benodigde praktijkvaardigheden kan op twee manieren:
   a. Door het afleggen van een praktijkexamen via de exameninstelling
   b. Wanneer een kandidaat beschikt over een reeds behaald, erkend, in CRT geregistreerd, gelijkwaardig certificaat (zie tabel voor gelijkwaardige certificaten) kan het aantonen van de praktijkvaardigheden ook door middel van een praktijkverklaring. Een praktijkverklaring is een document, waarin een werkgever of opdrachtgever verklaart dat de kandidaat nog steeds over de praktijkvaardigheden beschikt die horen bij het betreffende certificaat. Deze verklaring wordt onderbouwd door informatie uit werkbonnen/logboeken. Hiervoor zal in de toekomst een format beschikbaar worden gesteld.
5. Wanneer de kandidaat het theorie-examen met een voldoende heeft afgerond en de praktijkvaardigheden heeft aangetoond door middel van een behaald praktijkexamen of goedgekeurde praktijkverklaring. Dan wordt het certificaat uitgegeven door de exameninstelling en geregistreerd in het CRT. Dit certificaat is vanaf de datum van uitgifte 7 jaar geldig.
   

Let op!

Belangrijk voor kandidaten die in de komende periode nog een F-gassen of natuurlijke koudemiddelen examen afleggen:

• De certificaten die je nu, tot aan 1 september 2025 (wanneer de nieuwe examens beschikbaar zijn), of in de afgelopen periode hebt behaald zijn geldig tot en met 11 maart 2029. Vanaf die datum moet iedereen, ongeacht de eventuele vermelde geldigheidsdatum op het certificaat, over een nieuw A1, A2, B (CO2) of C (Ammoniak) certificaat bezitten. Dit om koudetechnische handelingen met koudemiddelen te mogen blijven verrichten.
• Alleen voor in CRT geregistreerde en uitgegeven certificaten geldt dat deze erkend zijn door RWS. Dit zijn voor F-gassen categorie 1 en categorie 2 certificaten, uitgegeven door een van de drie door RWS erkende exameninstellingen STEK, PBNA of STE. Dit zijn voor natuurlijke koudemiddelen VVAKK certificaten A, B1, B2, B3, C1, C2 uitgeven vanaf 2022 door het Netwerk Koude- en Klimaattechniek (NKK) of ACK certificaten uitgegeven t/m 2022 door STE of STEK.

Gelijkwaardigheidstabel